ਨਵਰਾਤਰੀ, ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ “ਨੌਂ ਰਾਤਾਂ” ਦੇਵੀ ਮਾਂ ਦੁਰਗਾ ਦਾ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ ਲੈਣ ਲਈ, ਇਹ ਇੱਕ ਜੀਵੰਤ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ ਜੋ ਪੂਰੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਵਿੱਚ ਹਿੰਦੂ ਭਾਈਚਾਰੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਧਾ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਚੈਤਰ ਨਵਰਾਤਰੀ, ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਹਿੰਦੂ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਚੈਤਰਾ (ਮਾਰਚ-ਅਪ੍ਰੈਲ) ਵਿੱਚ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਅਤੇ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਮਹੱਤਵ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਨੌਂ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਚੱਲਣ ਵਾਲਾ, ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਦੇਵੀ ਦੁਰਗਾ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰੂਪਾਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹੈ, ਬੁਰਾਈ ਉੱਤੇ ਚੰਗਿਆਈ ਦੀ ਜਿੱਤ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ 9 ਅਪ੍ਰੈਲ, 2024 (ਮੰਗਲਵਾਰ) ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ 17 ਅਪ੍ਰੈਲ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਹੇਗਾ। ਚੈਤਰ ਨਵਰਾਤਰੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਕਈ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹਿੰਦੂ ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਨੂੰ ਵੀ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਚੈਤਰ ਨਵਰਾਤਰੀ ਇੱਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ, ਸ਼ੁਭ ਹਿੰਦੂ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਪੂਰੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬੜੇ ਉਤਸ਼ਾਹ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ ਗਿਆ। ਨਵਾਂ ਸਾਲ ਅੰਦਰ ਵੱਲ ਮੁੜਨ ਦੇ ਨੌਂ ਦਿਨਾਂ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ; ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ, ਸਿਮਰਨ, ਅਤੇ ਜਾਪ। ਇਹ ਬ੍ਰਹਮ ਦੀ ਬਖਸ਼ਿਸ਼ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸ਼ੁਭ ਸਮਾਂ ਹੈ। ਇਹ ਹਨੇਰੇ ਉੱਤੇ ਰੌਸ਼ਨੀ ਦੀ ਜਿੱਤ, ਦੁਸ਼ਟਤਾ ਉੱਤੇ ਧਾਰਮਿਕਤਾ ਅਤੇ ਅਗਿਆਨਤਾ ਉੱਤੇ ਗਿਆਨ ਦੀ ਜਿੱਤ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ।ਚੈਤਰ ਨਵਰਾਤਰੀ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਧਾਰਮਿਕ ਤਿਉਹਾਰ ਬਲਕੀ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਏਕਤਾ, ਸਦਭਾਵਨਾ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਵਿਰਾਸਤ ਦਾ ਜਸ਼ਨ ਵੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੇ ਪਿਛੋਕੜਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠਿਆਂ ਲਿਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਭਾਵਨਾ, ਸਾਂਝੀਆਂ ਕਦਰਾਂ-ਕੀਮਤਾਂ, ਅਤੇ ਬ੍ਰਹਮ ਨਾਰੀ ਊਰਜਾ ਪ੍ਰਤੀ ਸ਼ਰਧਾ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।ਹਰ ਦਿਨ ਦੇਵੀ ਮਾਂ ਦੁਰਗਾ ਦੇ ਇੱਕ ਵੱਖਰੇ ਰੂਪ ਦੀ ਪੂਜਾ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਨਵਦੁਰਗਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਨਾਰੀ ਊਰਜਾ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਗੁਣਾਂ ਅਤੇ ਪਹਿਲੂਆਂ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਰੂਪਾਂ ਵਿੱਚ
• ਮਾ ਸ਼ੈਲਪੁਤਰੀ
• ਮਾ ਬ੍ਰਹਮਚਾਰਿਣੀ
• ਮਾ ਚੰਦਰਘੰਟਾ
• ਮਾ ਕੁਸ਼ਮਾਂਡਾ
• ਮਾ ਸਕੰਦਮਾਤਾ
• ਮਾ ਕਾਤਯਾਨੀ
• ਮਾ ਕਾਲਰਾਤਰੀ
• ਮਾ ਮਹਾਗੌਰੀ
• ਮਾਂ ਸਿੱਧੀਦਾਤਰੀ ।
ਨੌਂ ਦਿਨਾਂ ਦੌਰਾਨ, ਦੇਵੀ ਮਾਂ ਦੁਰਗਾ ਦਾ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ ਲੈਣ ਲਈ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਵਰਤ, ਪ੍ਰਾਰਥਨਾਵਾਂ, ਧਿਆਨ ਅਤੇ ਕਈ ਰਸਮਾਂ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਦਿਨ 1-ਮਾ ਸ਼ੈਲਪੁਤਰੀ

ਮਾਂ ਸ਼ੈਲਪੁਤਰੀ ਨਵਦੁਰਗਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹਨ। ਦੇਵੀ ਸਤੀ ਮਾਂ ਵਜੋਂ ਆਤਮ-ਦਾਹ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਦੇਵੀ ਪਾਰਵਤੀ ਨੇ ਭਗਵਾਨ ਹਿਮਾਲਿਆ ਦੀ ਧੀ ਵਜੋਂ ਜਨਮ ਲਿਆ ਅਤੇ ਮਾਂ ਸ਼ੈਲਪੁਤਰੀ (ਹੇਮਾਵਤੀ ਜਾਂ ਪਾਰਵਤੀ) ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਦੇਵੀ ਮਾਂ ਬਲਦ ਦੀ ਸਵਾਰੀ ਕਰਦੇ ਹਨ ਤੇ ਦੋ ਹੱਥ ਹਨ, ਅਤੇ ਸੱਜੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਤ੍ਰਿਸ਼ੂਲ ਅਤੇ ਖੱਬੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਮਲ ਦਾ ਫੁੱਲ ਹੈ। ਦੇਵੀ ਸਤੀ ਮਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਨੇ ਪਿਛਲੇ ਜਨਮ ਦੇ ਸਮਾਨ ਹਨ , ਦੇਵੀ ਸ਼ੈਲਪੁਤਰੀ ਨੇ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਜੀ ਦੇ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਦੇਵੀ ਮਾਂ ਸ਼ੈਲਪੁਤਰੀ ਚੰਦਰਮਾ ‘ਤੇ ਸ਼ਾਸਨ ਕਰਦੇ ਹਨ , ਜੋ ਕਿ ਸਾਰੀਆਂ ਦੀ ਕਿਸਮਤ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਦੀ ਦਾਤਾ ਹਨ । ਅਜਿਹਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਆਦਿ ਸ਼ਕਤੀ ਦੇ ਇਸ ਰੂਪ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਦੇਵੀ ਮਾਂ ਦਾ ਰੰਗ ਚਿੱਟਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸ਼ੁੱਧਤਾ, ਨਿਰਦੋਸ਼ਤਾ, ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।

Content By-Vanshita